Η βιβλιογραφία γύρω από τα ερμάρια των αξιοπερίεργων αντικειμένων, τις πολλές πλευρές του θέματος καθώς και τις οικονομικές και πολιτισμικές συνέπειές τους στην εποχή τους, είναι τεράστια.  

 

Ένα καλό σημείο εκκίνησης για όποιον ενδιαφέρεται είναι το παρακάτω, καλογραμμένο και πλούσια στοιχειοθετημένο άρθρο της Wikipedia: https://en.wikipedia.org/wiki/Cabinet_of_curiosities

 

Πολλές πληροφορίες για τα ερμάρια με τα αξιοπερίεργα αντικείμενα καθώς και για την μετάλλαξή τους σε μουσεία όπως τα γνωρίζουμε σήμερα μπορεί να βρει ο αναγνώστης στο παρακάτω άρθρο: Impey, O., & MacGregor, A. (2013). The Origins of Museums: the cabinet of curiosities in sixteenth-and seventeenth-century Europe (1985). Historical Perspectives on Preventive Conservation, 6, 78.

 

Μπορεί να το διαβάσει κανείς και online κάνοντας κλικ σε αυτόν τον σύνδεσμο:

 

https://archive.org/details/originsofmuseums0000unse

 

Η συζήτηση γύρω από τα ερμάρια με τα αξιοπερίεργα αντικείμενα, τα χαρακτηριστικά, τη λειτουργία και την εξέλιξή τους περιστρέφεται συχνά γύρω από την ολλανδική και άλλες βορειοευρωπαϊκές οικονομίες του 16ου-17ου αιώνα ή από την τέχνη εκείνης της εποχής. Για παράδειγμα, η ακόλουθη μικρή συλλογή έργων προσφέρεται για συναρπαστική ανάγνωση:

 

Swan, C. (2015). Exotica on the move: birds of paradise in early modern Holland. Art History, 38(4), 620-635.

 

Pollig H. (1987). Exotische Welten. Europäische Phantasien, Stuttgart-Bad Cannstatt, 1987

 

Cook J. H. (2007). Matters of Exchange: commerce, medicine, and science in the Dutch Golden Age, New Haven, CT, 2007

 

Για μια βρετανική περίπτωση, του περίφημου θησαυρού Paston  βλέπε το παρακάτω:

 

Moore, A., Flis, N., & Vanke, F. (2018). The Paston Treasure: Microcosm of the known world. Yale Center for British Art.

​

Αν και το θαλάσσιο στοιχείο είναι πολύ εμφανές στα ερμάρια των αξιοπερίεργων αντικειμένων, αν κρίνουμε από τους έντυπους καταλόγους περιεχομένου και τις αναπαραστάσεις τους στην τέχνη, το θέμα δεν προσελκύσει τηνά προσοχή των σύγχρονων επιστημόνων. Στις λίγες διαθέσιμες σχετικές μελέτες,  δίνεται έμφαση σχεδόν αποκλειστικά στα κοχύλια.

 

Το βιβλίο που συνέθεσαν από κοινού οι Marisa Anne Bass, Anne Goldgar, Hanneke Grootenboer και Claudia Swan με τίτλο Conchophilia: shells, art, and curiosity in Early Modern Europe (Princeton University Press, 2021)  είναι ίσως η πιο πλήρης μελέτη του θέματος και τα κεφάλαιά του εικονογραφούνται με εξαιρετικής ποιότητας εικόνες.

 

https://press.princeton.edu/books/hardcover/9780691215761/conchophilia

 

Επίσης το βιβλίου της δημοσιογράφου  Cynthia Barnett  με τίτλο “The Sound of the Sea. Seashells and the Fate of the Ocean” (2021, W.W. Norton & Company)συγκεντρώνει και περιγράφει διάφορες ιστορίες που αφορούν το μαλακολογικό περιεχόμενο των πρώιμων ερμαρίων αξιοπερίεργων αντικειμένων, με ένα ακριβές, ελκυστικό και ευπρόσιτο στυλ (ειδικά το κεφ. 6).

 

Και μερικά άρθρα εστιάζουν στα κοχύλια ως εκθέματα, όπως για παράδειγμα  το παρακάτω: Van Hogendorp Prosperetti, L. (2006). ‘Conchas Legere’: Shells as trophies of repose in Northern European humanism. Art History, 29(3), 387-413.

 

Για το έργο του George Eberhard Rumpf (or Rumfius) που συζητήθηκε σ’ αυτή την ανάρτηση βλέπε Rumpf, Georg Eberhard  1741. D'Amboinsche rariteitkamer : behelzende eene beschryvinge van allerhande zoo weeke als harde schaalvisschen, te weete raare krabben, kreeften en diergelyke zeedieren, als mede allerhande hoorntjes en schulpen, die men in d'Amboinsche Zee vindt: daar benevens zommige mineraalen, gesteenten, en soorten van aarde, die in d'Amboinsche, en zommige omleggende Eilanden gevonden worden, verdeelt in drie Boeken, en met nodige printverbeeldingen, alle naar 't leven getekent voorzien beschreven,  Jan Roman de Jonge , Amsterdam.

 

Ολόκληρο το βιβλίο με την γοητευτική του εικονογράφηση είναι διαθέσιμο στην σκαναρισμένη του μορφή εδώ: https://catalog.lindahall.org/discovery/delivery/01LINDAHALL_INST:LHL/1284865590005961

 

Κάποιες συλλογές αξιοπερίεργων αντικειμένων που έχουν προσελκύσει πολύ λιγότερη προσοχή , ειδικά εκείνες της αρχαιότητας σχολιάζονται στο βιβλίο της Adrienne Mayor, Mayor, A. (2000). The first fossil hunters: paleontology in Greek and Roman times. Princeton University Press, ειδικά στις σελίδες 139-143 και στις σχετικές υποσημειώσεις που σ’ αυτή την περίπτωση είναι ακόμη πιο πλούσιες από το κείμενο.

 

Η αρχαιολογία εκείνων των αρχαίων εξωτικών συλλεκτικών κοχυλιών εξηγείται πολύ ωραία στο παρακάτω άρθρο: Reese, David S. "The trade of Indo‐Pacific shells into the Mediterranean Basin and Europe." Oxford Journal of

Archaeology 10.2 (1991): 159-196.

​

​